خواص انجیر بسیار زیاد است از خواص پزشکی آن در درمان یابت گرفته تا بهبود اگزمای پوست از مهمترین فواید انجیر به شمار می‌آید. با جیمیتو همراه باشید تا با یکی از بهترین میوه‌های گرمسیری آشنا شوید.
انجیر
از خواص انجیر می‌توان به منبع عالی از فیبر، ویتامین و مواد معدنی اشاره کرد. انجیر خشک یا تازه هر دو سابقه طولانی در استفاده توسط انسان دارند. انجیر در مواد غذایی، دارویی و همچنین برخی از وسایل آرایشی کاربرد دارد. انجیر میوه درخت فیکوس (ficus) است که دارای طعم شیرین، بافت نرم، قابل جویدن و همچنین دارای دانه‌های خوراکی هست. انجیر تازه ظریف است و به تندی دچار فساد می‌شود بنابراین اگر دوست دارید آن را نگهداری کنید می‌بایست خشک کنید.
انجیر خشک شده شیرینی و لذت‌بخش است که می‌توانید در تمام طول سال آن را به عنوان شیرین کننده چای استفاده کنید. انواع گوناگونی از انجیر را می‌توانید در فصل‌های مختلف سال در بازار پیدا کنید که برخی از آن‌ها بومی ایران و برخی وارداتی هستند. انجیرها بر اساس بافت و رنگ یا مزه طبقه‌بندی می‌شوند. از انجیر سابق بر شکر به عنوان شیرین کننده استفاده می‌شده است و کاربردهای شیرین کنندگی امروزی هم دارد.
درخت انجیر در کتاب‌های دینی و مقدس نیز ستایش شده است و در برخی از کتاب‌های دینی به خواص آن نیز اشاره شده هست. انجیر بومی خاورمیانه و اساساً ایران شمرده می‌شود. یونانیان برای صادرات انجیر به خارج از کشور قوانین سختی به واسطه فواید و حساس بودن این میوه در طول تاریخ وضع کرده‌اند.
در ایران مناطق گوناگونی به کشت انجیر می‌پردازند و انجیرهای مختلفی نیز به همین دلیل در داخل کشور تولید و به فروش می‌رسد. از مهمترین مناطقی که انجیر در آن به وفور یافت می‌شود شمال ایران و استان مازندران است. از دیگر استان‌های پرورش دهنده انجیر می‌توان به اصفهان و کردستان هم اشاره کرد.
آیا انجیر برای سلامتی مفید است؟
بر اساس تحقیقات انجام شده، برگ‌های درخت انجیر به دلیل داشتن خصوصیات ضدعفونی کنندگی، تسکین دهندگی و دافع کرم روده مورد استفاده قرار گرفته و دم کرده برگ درخت انجیر مسکن بوده و برای معالجه سرفه تجویز شده است.
میوه انجیر برای نرم کردن سینه و روده و دارای خاصیت ویژه‌ای هست. انجیر تازه منبع غنی بتاکاروتن و ویتامین ث است که در جلوگیری از ابتلا به سرطان کاربرد دارند. جوشانده انجیر در التهاب دستگاه تنفسی و قرقره کردن آن برای گلو درد و سرماخوردگی مفید بوده و عفونت‌های لثه را نیز درمان می‌کند. خوردن انجیر تازه و خشک سبب تسکین مزاج شده و درمان یبوست می‌شود و در طب جدید شربتی از آن برای رفع بیماری‌های یبوست کودکان تهیه شده است.
البته ما در ادامه به صورت کلی به بررسی خواص انجیر خواهیم پرداخت. اما ابتدا می‌بایست مواد مغذی انجیر را به تفکیک مورد بررسی قرار داد تا از وجود مواد مفید برای بدن به میزان کافی اطمینان یافت.
ارزش غذایی انجیر
همان‌طور که بارها اشاره شد انجیر دارای قند طبیعی، مواد معدنی و فیبر محلول زیادی است. همچنین مواد معدنی به مانند کلسیم، پتاسیم، منیزیم، آهن و مس نیز در انجیر وجود دارد. علاوه بر موارد گفته شده نمی‌توان وجود ویتامین‌های مختلف را در آن انکار کرد. بر اساس آنچه که سازمان غذا و دارو جهانی اعلام کرده است در هر ۱۰۰ گرم از انجیر:
- انرژی ۱٬۰۴۱ کیلوژول (۲۴۹ کیلوکالری)
- کربوهیدرات‌ها ۶۳٫۸۷ گرم
- قندها ۴۷٫۹۲ گرم
- فیبر ۹٫۸ گرم
- چربی ۰٫۹۳ گرم
- پروتئین ۳٫۳ گرم
- ویتامین ب ۱ (تیامین) ۰٫۰۸۵ میلی‌گرم (۷ درصد نیاز روزانه)
- ویتامین ب ۲ (ریبوفلاوین) ۰٫۰۸۲ میلی‌گرم (۵ درصد نیاز روزانه)
- ویتامین ب ۳ (نیاسین) ۰٫۶۱۹ میلی‌گرم (۴ درصد نیاز روزانه)
- پانتوتنیک اسید (ویتامین ب ۵) ۰٫۴۳۴ میلی‌گرم (۹ درصد نیاز روزانه)
- ویتامین ب ۶ ۰٫۱۰۶ میلی‌گرم (۸ درصد نیاز روزانه)
- اسید فولیک (ویتامین ب ۹) ۹ میکروگرم (۲ درصد نیاز روزانه)
- ویتامین C ۱٫۲ میلی‌گرم (۲ درصد نیاز روزانه)
- ویتامین K ۱۵٫۶ میکروگرم (۱۵ درصد نیاز روزانه)
- کلسیم ۱۶۲ میلی‌گرم (۱۶ درصد نیاز روزانه)
- آهن ۲٫۰۳ میلی‌گرم (۱۶ درصد نیاز روزانه)
- منیزیم ۶۸ میلی‌گرم (۱۸ درصد نیاز روزانه)
- منگنز ۰٫۵۱ میلی‌گرم (۲۶ درصد نیاز روزانه)
- فسفر ۶۷ میلی‌گرم (۱۰ درصد نیاز روزانه)
- پتاسیم ۶۸۰ میلی‌گرم (۱۴ درصد نیاز روزانه)
- سدیم ۱۰ میلی‌گرم (۰ درصد نیاز روزانه)
- روی ۰٫۵۵ میلی‌گرم (۶ درصد نیاز روزانه)
وجود دارد. به جای خوردن شیرینی‌های چرب بهتر است که انجیر را با شیرین کننده طبیعی و بدون چربی جایگزین کنید تا علاوه بر لذت از نوشیدنی، سلامتی خود را با دریافت مواد مغذی فراوان تأمین و تضمین کنید.
خواص انجیر
- انجیر، باعث سفید شدن دندان و جرم گیری آن می‌شود.
- انجیر، تعرق بدن را زیاد می‌کند و برخی از سموم را از بدن دفع می‌کند.
- انجیر، شیر مادر را افزایش می‌دهد.
- میزان قند موجود در انجیر خشک ۳۰ تا ۴۰ درصد بیشتر از تازه آن است.
آنتی اکسیدان
وجود آنتی اکسیدان موجود در برخی از میوه‌ها به خصوص در انجیر، باعث جلوگیری از پیری، سرطان و برخی بیماری‌های مختلف می‌شود. این ویژگی در انجیر خشک و تازه وجود دارد.
درمان برخی بیماری‌ها
مطالعات نشان داده است که انواع انجیر، در درمان کم خونی، سرطان، دیابت، جذام، بیماری‌های کبد، فلج، بیماری‌های پوستی، زخم معده، عفونت‌های دستگاه ادراری و گوارشی موثر است.
مانع یبوست
همانگونه که می‌دانید فیبر موجود در وعده‌های غذایی باعث افزایش حجم مدفوع می‌شود و همچنین باعث بهبود عملکرد روده بزرگ می‌شود. انجیر، دارای مقادیر قابل توجهی فیبر است که به رفع یبوست و درمان اسهال کمک می‌کند.
کاهش وزن
یکی از خواص انجیر داشتن فیبر است که به کاهش وزن کمک می‌کند، بنابراین اغلب مصرف آن به افراد چاق توصیه می‌شود. با این حال کالری زیاد انجیر، به خصوص هنگامی که با شیر مصرف شود، به افزایش وزن منجر می‌شود. بنابراین توجه داشته باشید که در خوردن این میوه زیاده روی نکنید.
کاهش کلسترول خون
هنگامی که فیبر در دستگاه گوارش حرکت می‌کند، در طول مسیرش در روده، توده‌های کلسترول اضافی را جمع‌آوری و آن‌ها را از طریق روده بزرگ خارج می‌کند.
درمان فشار خون
مصرف زیاد نمک و کاهش میزان مصرف خوراکی‌های حاوی پتاسیم به فشار خون بالا منجر می‌شود. انجیر، سرشار از پتاسیم است و سدیم بسیار کمی دارد، بنابراین ماده غذایی مناسبی برای مقابله با اثرات مخرب فشار خون بالاست.
استحکام استخوان
انجیرها غنی از کلسیم هستند. کلسیم یکی از مهمترین مواد معدنی برای تقویت استخوان و کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان است. فسفر سرشار موجود در انجیر، نیز به ساخت استخوان کمک می‌کند و درصورت بروز آسیب یا تخریب استخوان‌ها باعث رشد مجدد آن‌ها می‌شود.
کاهش گلو درد
میزان بالای مواد لعاب دار در انجیر، به التیام گلودرد و محافظت در برابر آن کمک می‌کند. طبیعت آرامش‌بخش انجیر و شیره‌های طبیعی آن، درد و فشار روی تارهای صوتی را نیز کاهش می‌دهد.
مانع بیماری قلبی
انجیر خشک حاوی فنول، امگا ۳ و امگا ۶ است. این اسیدهای چرب، خطر ابتلا به بیماری‌های عروق کرونر قلب را کاهش می‌دهند. به علاوه، برگ انجیـر روی تری‌گلیسیرید اثر مهارکننده دارد و میزان آن را کاهش می‌دهد. تری‌گلیسیرید یکی از عوامل مهم ابتلا به بیماری‌های قلبی مختلف است.
سلامت مو
بسیاری از انواع ماسک صورت و ماسک مو از انجیر تهیه شده‌اند. در رابطه با خواص انجیر برای مو، تحقیقات علمی کافی وجود ندارد، اما برخی شواهد نشان می‌دهند که بعضی از ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در انجیر، به حفظ سلامت موها کمک می‌کنند.
پوست صورت
با توجه به مطالعه‌ای تطبیقی که در سال ۲۰۰۷ انجام شد، لاتکس (شیرابه) درخت انجیر در درمان زگیل مؤثر است. در این مطالعه، ۲۵ نفر لاتکس درخت انجیر را به زگیل‌های یک سمت بدن خود قرار دادند.
انجیر تازه در تهیه‌ی نوعی ماسک صورت تقویت‌کننده و غنی از آنتی‌اکسیدان به‌کار می‌رود. فقط کافی است چند عدد انجیر، را له کنید و با حرکات دایره‌ای روی پوست بمالید. برای افزایش خواص مرطوب کنندگی ماسک می‌توانید یک قاشق غذاخوری ماست نیز به آن اضافه کنید. اجازه بدهید ماسک ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی صورت بماند، سپس پوست را کاملا با آب ولرم بشویید.
فیبر بالا
فیبرها اغلب در مواد غذایی موجب تسکین روده و بهبود جریان مواد غذایی در داخل سیستم گوارشی می‌شود و در نهایت باعث دفع آسان می‌گردد. به همین دلیل از مواد غذایی دارای فیبر به عنوان ملین استفاده می‌شود. یکی از خواص انجیر این است که دارای فیبر فراوانی است که موجب بهبود جریان غذا و دفع آن می‌گردد. کسانی که دچار یبوست شده‌اند، از انجیر خیس خورده برای پایان دادن به مشکل خود می‌توانند استفاده کنند.
فیبرها بر دو نوع هستند، فیبر محلول و فیبر نامحلول. انجـیر به مقدار کافی از هر دو نوع فیبر در خود دارد. فیبر نامحلول همان‌طور که اشاره کردیم جریان غذا در روده را بهبود می‌بخشد و دارای یک خاصیت جانبی مهم‌تر به عنوان دفع صفرا و کاهش کلسترول مضر بدن است. با دفع بیشتر صفرا از بدن، کلسترول مضر جهت تولید دوباره آن مصرف و در نهایت غلظت کلسترول مفید افزایش پیدا می‌کند.
فیبر محلول در آب خاصیت مفیدی برای باکتری‌های داخل دیواره روده دارد. این باکتری‌ها در جذب مواد غذایی و همچنین کاهش قند و چربی خود مفید هستند. لذا با خوردن انجیر سیستم گوارشی خودتان را به یک غذای کاملاً مغذی میهمان و به کاهش وزن سلام می‌کنید.
تعادل پتاسیم و سدیم
مصرف زیاد نمک، سدیم خون را افزایش می‌دهد و با افزایش سدیم بدن دچار فشارخون یا مشکلات قلبی می‌شود. همچنین با دفع پتاسیم توسط ادرار این تعادل بیش از پیش ممکن است به هم بخورد. خوشبختانه شما با خوردن مواد غذایی می‌توانید این تعادل را به مقدار زیادی حفظ کنید. از جمله مهمترین مواد غذایی لازم برای کنترل فشارخون، میوه‌ها است. انجـیر همان‌طور که در ارزش غذایی ذکر شده مشاهده کردید، مقدار مناسبی پتاسیم در خود دارد که می‌تواند در به تعادل رساندن غلظت الکترولیت‌های بدن، شما را یاری دهد.
غنی از کلسیم
کلسیم به تنهایی می‌تواند عامل مهمی برای خوردن انجیر به طور روزانه یا هفتگی باشد. بدن شما برای تحکیم استخوان‌های خود نیاز به دریافت کلسیم دارد. کلسیم علاوه بر شیر و لبنیات در مواد غذایی دیگری به مانند انجـیر هم وجود دارد. کلسیم علاوه بر رشد استخوانی در افزایش تراکم استخوان که عامل مهمی در دوران کهن‌سالی برای پیشگیری از آرتروز است، کمک می‌کند.
خواص انجیر برای پوست
در طب سنتی از انجـیر به عنوان درمانی برای بیماری‌های پوستی شایع به مانند اگزما، ویتیلیگو و پسوریازیس استفاده شده است. مطالعات علمی و قطعی چندانی در این مورد صورت نگرفته است اما نمی‌توان این نظریه که انجـیر درمان بیماری پوستی است را رد کرد.
مطالعات انجام شده در سال ۲۰۰۷ نشان داده است که لاتکس و صمغ به دست آمده از درخت انجـیر توانسته زگیل پوستی را درمان کند. در این مطالعه ۲۵ نفر مبتلا به زگیل معمولی از لاتکس انجـیر برای درمان استفاده کردند. در مقابل برای مقایسه زگیل دیگری با روش کریوتراپی تحت درمان قرار گرفت. در نتیجه در پایان بررسی مشاهده شد که درمان با صمغ انجـیر نسبت به کریوتراپی مفیدتر و بدون عوارض جانبی بوده است.
انجـیر و ماسک انجـیر می‌تواند به عنوان ماسک تغذیه کننده پوست و همچنین آنتی اکسیدان قوی برای افزایش سلامت پوست استفاده شود. کافی است که انجـیر را در ظرفی له کنید، یک قاشق غذاخوری ماست به آن اضافه کنید تا ماسک شما علاوه بر مغذی بودن، رطوبت رسانی نیز داشته باشد. ماسک را ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی پوست بگذارید و بعد با آب گرم بشورید. اگر به صمغ درختان حساسیت دارید از انجـیر برای پوست خود استفاده نکنید. همچنین مشاهده شده است که از انجـیر برای درمان آکنه نیز استفاده می‌شود و هیچ شاهد علمی برای آن وجود ندارد.
یکی از خواص انجیر این است که منبع عالی برای ویتامین، آنتی اکسیدان و مواد معدنی است. وجود همه این مواد موجب بهبود جریان خون در پوست و کاهش عوارض ناشی از کهن‌سالی و پیری می‌شود. با خوردن انجیر مسلماً نیاز به خریدن وسایل آرایشی و مراقبتی شیمیایی برای پوست خود نخواهید داشت.
خواص انجیر برای مو
انجـیر یکی از محبوب‌ترین مواد اولیه برای تولید شامپو، حالت دهنده مو و درخشان کننده است. اعتقاد بر این هست که انجـیر موجب تقویت مو و افزایش رشد آن نیز می‌شود. تحقیقات علمی کافی در مورد خواص انجیر برای مو انجام نشده است اما وجود مواد معدنی، مغذی و انتی اکسیدانی مسلماً خواص سلامتی کافی برای مو به ارمغان خواهد آورد.
در یک مطالعه، از نقش روی و مس در ریزش مو پرده برداشته شده است. کاهش هر کدام از این مواد معدی موجب ریزش مو می‌شود. همچنین مطالعات نشان داده است که این دو ترکیب برای رشد فولیکول مو نیز مؤثر هستند. البته نقش روی در ریزش مو بیشتر از مس است. مطالعه دیگری که روی زنان یائسه انجام شده است نشان می‌دهد که وجود مواد مغذی به مانند:
- روی
- مس
- سلنیوم
- منیزیم
- کلسیم
- ویتامین‌های B
- ویتامین C
در انجـیر می‌تواند ریزش مو را کاهش دهد.
عوارض جانبی انجیر
مصرف بیش از حد انجیر می‌تواند سنگینی معده ایجاد کند و باعث معده درد شود. با این که افراد مبتلا به یبوست می‌توانند از فایده‌های آن استفاده ببرند، برای دیگران ممکن است منجر به ناراحتی معده شود. نوشیدن آب بعد از خوردن انجـیر به رفع ناراحتی‌های مربوط به معده کمک می‌کند.
سوای معده درد، خوردن بیش از حد انجـیر باعث نفخ هم می‌شود. نوشیدن آب رازیانه به درمان این مشکل کمک می‌کند.
انجـیر می‌تواند برای کبد شما مضر باشد. همچنین دانه‌هایش می‌تواند باعث انسداد روده‌ها شود. هرچند ممکن است هنگام خوردن چنین به نظر نرسد، اما دانه‌های موجود در انجـیر آن‌قدر سفت هستند که به راحتی هضم نمی‌شوند. این یکی از خطرناک‌ترین اثرات جانبی و مضرات انجـیر است که باید حواسمان به آن باشد.
یکی از مضرات انجـیر این است که اگر به آن آلرژی داشته باشید، خوردن آن می‌تواند به ورم ملتحمه، ورم غشاء مخاطی بینی، و شوک آنافیلاکتیک (بیش دفاعی) منجر شود. همچنین می‌تواند موجب آسم شود. قبل از مصرف انجـیر حتماً مطمئن شوید به این میوه آلرژی ندارید.
واقعا عجب خواص خوبی داره انجیر